Historia medycyny dla każdego

Autorska wersja historii medycyny napisana gawędziarskim stylem, pełna dygresji i osobistych przemyśleń Zdzisława Gajdy – profesora Uniwersytetu Jagielońskiego, wielokrotnego szefa katedry i zakładu historii medycyny.

Przedwczesna śmierć Stefana Batorego ściągnęła oskarżenia na jego lekarzy, posądzano ich bowiem o otrucie króla na zlecenie Rosji. Dopiero po kilkuset latach współcześni medycy wystawili diagnozę: nieuleczalna choroba nerek.

Gdy Ludwik Pasteur wprowadził w połowie XIX wieku szczepienie ochronne przeciw wściekliźnie, nauka nie miała jeszcze pojęcia o immunologii i wirusologii. Gdyby czekał na naukowe uzasadnienie swoich poczynań, wielu ludzi straciłoby życie.

W bitwie pod Waterloo Napoleon - bóg wojny, który zazwyczaj ze wzgórza, siedząc na koniu, wydawał na bieżąco rozkazy i zagrzewał do walki swoich wiarusów - tym razem, zniewolony ostrymi zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, spędził większość czasu w latrynie. W jakim stopniu choroba cesarza miała wpływ na tragiczny wynik bitwy?

Skutkiem choroby nadciśnieniowej są zmiany w naczyniach krwionośnych wszystkich narządów, nie wyłączając mózgu. A to prowadzi do zaburzeń koncentracji, osłabienia pamięci, zmian osobowości, trudności w nawiązywaniu kontaktów, zaniku inteligencji. W Teheranie w 1943 i w Jałcie w 1945 roku spotkało się trzech przywódców państw, zarazem trzech poważnie chorych na nadciśnienie.

(ze wstępu do książki)

Gawęda o historii medycyny – od epoki, kiedy zeszliśmy z drzew, do czasów, kiedy na powrót zaczęliśmy się do nich przypinać łańcuchami.